W ostatnim czasie byliśmy świadkami wielu zmian legislacyjnych. Reformie zostały poddane między innymi przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń – mające doniosłe i bardzo szerokie znaczenie w przypadku zobowiązań cywilnoprawnych. Do takich należą roszczenia osób, które w poprzedniej dekadzie zawierały umowy kredytowe waloryzowane kursem CHF. W niniejszym artykule dowiesz się czy w związku ze wprowadzonymi zmianami grozi nam przedawnienie roszczeń frankowiczów.
Przedawnienie – co to takiego?
Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. Jest to jedna z postaci „dawności” w polskim prawie cywilnym, stanowiąca gwarancję stabilności oraz pewności stosunków.
Po upływie określonego terminu prawo wierzyciela do uzyskania należnego mu świadczenia słabnie, w szczególności zaś – nie może być już egzekwowane za pomocą środków przymusu państwowego, na drodze sądowej. Tym samym jest to instytucja korzystna dla dłużników, którymi w przypadku roszczeń z umów frankowych pozostają banki.
Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ogólny termin przedawnienia uległ skróceniu– z lat dziesięciu do sześciu. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że jest to sytuacja niezwykle krzywdząca dla frankowych wierzycieli, którzy zawierali umowy z bankami kilka, a nawet kilkanaście lat temu.
Zmiana przepisów a umowy frankowe
Zmiana przepisów nie wprowadziła jednak rewolucji w przypadku umów kredytowych waloryzowanych kursem CHF, a to za sprawą przepisów przejściowych powołanych dla rzeczonej regulacji.
Do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 k.c. stosuje się przepisy ustawy w brzmieniu dotychczasowym – tj. określającym dziesięcioletni termin przedawnienia.
Zaś w przypadku frankowiczów, którzy zawierali umowy kredytowe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, jeżeli zgodnie z nowymi przepisami termin przedawniania ich roszczeń byłby krótszy niż według regulacji dotychczasowych, bieg ww. terminu rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. z dniem 9 lipca 2018 r.).
Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.
Umowy frankowe zawierane ponad 10 lat temu
Z uwagi na to, że znaczna większość kredytów frankowych zwierana była przed 2009 r., a więc ponad 10 lat temu, aktualnym staje się pytanie: czy roszczenia frankowiczów uległy już przedawnieniu?
To, że od daty zawarcia umowy z bankiem mogło upłynąć ponad 10 lat nie oznacza niemożności wystąpienia z roszczeniem przed sądem, a jedynie powoduje, że licząc od daty zawarcia umowy kredytu z każdym kolejnym miesiącem roszczenie, które będzie mogło być objęte pozwem będzie się proporcjonalnie zmniejszać. Przedawnieniu ulegają bowiem poszczególne raty kredytu – regulowane na poczet spłaty kredytu frankowego przed 2009 r.
Przedawnienie roszczeń frankowiczów – przedawnieniu ulegają tylko poszczególne raty
Wniosek powyższy należy wywieść w oparciu o charakter świadczeń nienależnych, którymi pozostają świadczenia frankowiczów na rzecz banku po uznaniu abuzywności klauzul waloryzacyjnych. Takie zaś rozpoczynają bieg przedawnienia w momencie spełnienia nienależnego świadczenia przez kredytobiorcę, tj. poprzez zapłatę wadliwie wyliczonej raty kredytu.
Aby przedawnieniu uległa jak najmniejsza część zobowiązania pozew o zapłatę powinien zostać zatem złożony w sądzie jak najszybciej.
Potrzebujesz pomocy w sprawach frankowych? Napisz do nas poprzez kontakt.
Przerwanie przedawnienia roszczenia z umowy frankowej
Nie należy również tracić z oczu, że terminu przedawnienia może zostać przerwany nie tylko przez wniesienie powództwa. Podobny skutek powoduje złożenie w odpowiednim sądzie powszechnym zawezwanie banku do zawarcia ugody, czy też wszczęcie postępowania polubownego przed Rzecznikiem Finansowym zgodnie z art. 36 stawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich w zw. z art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym.
Przerwa ta ma skutek co do roszczeń objętych jednym z wymienionych wyżej postępowań. Decydując się na takie rozwiązanie pamiętaj więc, że warunkiem skutecznego przerwania biegu przedawnienia jest wystąpienie z wezwaniem wskazującym w sposób jednoznaczny wierzytelność, zarówno co do jej przedmiotu, jak i wysokości.
