Getin Noble Bank 19 marca 2021 r. ogłosił swoje sprawozdanie finansowe za 2020 r. Zgodnie z prognozami wykazał w nim sporą stratę netto w wysokości 559,39 mln zł. (w stosunku do straty 591,55 mln w roku ubiegłym). Trudna sytuacja finansowa Getin wynika m. in. z osłabienia całego sektora bankowego w ubiegłym roku, sytuacji pandemicznej oraz spowolnienia gospodarczego.
Getin kredyty frankowe
Nie bez znaczenia jeśli chodzi kondycję finansową jest znaczny udział w aktywach banku portfela kredytów indeksowanych do walut obcych, w szczególności do franka szwajcarskiego. W wyniku fali pozwów jakie w ostatnim czasie otrzymuje Getin Noble Bank powstała konieczność utworzenia rezerwy na dalsze koszty procesowe oraz kwoty, jakie w przyszłości będzie musiał zwrócić kredytobiorcom bank. Jak wskazano w raporcie „łącznie z rezerwami na spory sądowe związane z tego typu kredytami (…) utworzone przez Bank rezerwy na dzień 31 grudnia 2020 roku wynoszą 323 mln złotych (…).
Ze względu na powyższą niejednolitość dotychczasowego orzecznictwa sądów polskich, stosunkowo niewielką liczbę ostatecznych rozstrzygnięć w tego typu sprawach oraz niepewność dotyczącą przyszłego rozwoju linii orzeczniczej w tego typu sporach sądowych, jak również trudność w precyzyjnym oszacowaniu skali działań podejmowanych w przyszłości przez kredytobiorców w zakresie wdania się w spór sądowy z Bankiem, istnieje istotne ryzyko zmiany w przyszłości poziomu ww. rezerwy na ryzyko prawne portfela kredytów CHF.” Kwota zabezpieczenia jest jednak nikła w stosunku do wartości kredytów frankowych jakie posiada bank, na ostatni dzień 2020 r. było to bowiem ponad 9 mld. zł.
Jak wskazano w raporcie „do oszacowania rezerw zastosowano metodę portfelową, w której uwzględniono: (I) przyszłe pozwy, których wpływ oszacowano w oparciu o dotychczasową realizację napływających pozwów, (II) prawdopodobieństwo prawomocnego przegrania sprawy, (III) wystąpienie możliwego scenariusza wyroku tj. wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytu lub stwierdzającego tzw. uzłotowienie kredytu, (…) oraz (IV) stratę poniesioną przez Grupę w przypadku przegrania sprawy w sądzie. (…)
Istotnymi w metodologii elementami wpływającymi na oszacowany poziom rezerwy są między innymi przyjęty horyzont czasowy, prognozowana liczba kredytobiorców którzy złożą pozew, prawdopodobieństwo przegrania sporu sądowego, profil kredytów i cechy kredytobiorców, możliwe scenariusze rozstrzygnięć spraw sądowych. Założenia przyjęte cechuje istotna niepewność i w związku z tym utworzone rezerwy mogą ulegać w przyszłości istotnym zmianom.” Jak wynika z raportu oraz przeglądu orzecznictwa sądów Getin Noble Bank może mieć spore problemy z przyszłymi procesami z kredytobiorcami.
Procesy w sprawie kredytów frankowych
W raporcie wskazano również, że do końca 2020 roku Getin Noble Bank został pozwany w ponad 4 800 procesach na łączną kwotę wartości przedmiotów sporu w wysokości ponad 1,4 mld zł. „W przypadku pozwów klientów, które wpłynęły do Banku według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku i rozpatrywane są przed sądami I oraz II instancji, dokonano indywidualnej oceny prawdopodobieństwa wygrania danej sprawy przez Bank w oparciu o oszacowania pełnomocnika procesowego prowadzącego daną sprawę, a w konsekwencji także oceniono potrzebę ustanowienia rezerwy na wypadek przegranej.” Getin Noble Bank w latach 2006 – 2009 był jednym z liderów wśród banków udzielających kredytów waloryzowanych walutami obcymi. Nasza kancelaria frankowa Toruń sprawami kredytów frankowych zajmuje się od lat.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia
Wskazana przez bank w raporcie strata może mieć wpływ na udzielanie tzw. zabezpieczenia w kolejnych procesach frankowych poprzez brak obowiązku dalszego spłacania rat kredytu w toku procesu. Udzielenie zabezpieczenia jest regulowane przez art. 730 i nast. k.p.c. Przed sądem należy przynajmniej uprawdopodobnić, że pozwany w przyszłości może mieć problemy z wypłaceniem kwoty roszczenia o którą został pozwany. Do tej pory sądy bardzo rzadko udzielały takiego zabezpieczenia frankowiczom, jednak opublikowany dziś raport może zmienić orzeczenia na korzyść kredytobiorców Getin, w szczególności tym, którzy posiadają już nadpłatę kredytu.
Uchwała Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 2021 r. (przeniesiona z 25 marca)
Sytuację finansową banku może jeszcze bardziej pogorszyć pozytywna dla frankowiczów uchwała Sądu Najwyższego, w której pełny skład Izby Cywilnej odpowie na kilka istotnych dla kredytobiorców pytań dotyczących rozstrzygania spraw frankowych. Prawdopodobnie po nim sądy czeka kolejna fala pozwów przeciwko bankom a w konsekwencji przegrywania przez nie procesów. Uchwała ta uzyska moc zasady prawnej wiążącej dla Sądu Najwyższego, a siłą autorytetu zwiąże również sądy powszechne w całej Polsce.
