Powołanie się na przedawnienie roszczenia to jeden ze sposobów na uchylenie się od spłaty zadłużenia. Wiele osób błędnie uważa, że przedawnienie długu oznacza umorzenie go. W rzeczywistości są to dwie zupełnie inne instytucje. Każdy dłużnik powinien wiedzieć, na czym polega przedawnienie roszczenia i jaki termin ma zastosowanie w jego sytuacji. Jesteś zadłużony? Przekonaj się, czy roszczenie wierzyciela nie uległo przedawnieniu.
Roszczenia z umów cywilnoprawnych
Umowa cywilnoprawna to najczęściej spotykany rodzaj umowy o bardzo szerokim zastosowaniu. Mówiąc ogólnie, umowy cywilnoprawne to wszystkie umowy zawierane m.in. na podstawie Kodeksu Cywilnego. Każda z nich ma przypisany pewien termin przedawnienia, po którego upływie wierzyciel nie ma prawa dochodzić długu na drodze sądowej. Warto jednak wiedzieć, że dług nie wygasa po upływie terminu przedawnienia i jest widoczny w bazie Krajowego Rejestru Dłużników.
Zgodnie z art. 117 k.c. przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe. Ten sam przepis daje dłużnikowi prawo do uchylenia się od zaspokojenia roszczenia po upływie terminu przedawnienia. Wówczas wierzyciel nie będzie mógł dochodzić roszczenia. Możliwe jest zrzeczenie się zarzutu przedawnienia, ale tylko po upływie terminu przedawnienia.
W wyjątkowych sytuacjach sąd może nie uwzględnić terminu przedawnienia. Chodzi przede wszystkim o rozważenie okoliczności, które spowodowały, że wierzyciel nie dochodził roszczenia w przeznaczonym na to terminie. Istotny jest również wpływ dłużnika na opóźnienie wierzyciela w dochodzeniu roszczenia.
Terminy przedawnienia
Terminy przedawnienia nie mogą być ani skracane, ani wydłużane przez czynność prawną (art. 119 k.c.).
Zawieszenie biegu przedawnienia
Bieg terminu przedawniania to po prostu termin upływu wymagalności roszczenia. Roszczenie jest wymagalne od dnia, w którym wierzyciel ma prawo żądać zaspokojenia, czyli zazwyczaj od momentu, gdy minie termin spłaty świadczenia. Ustawa Kodeksu cywilnego dopuszcza możliwość zawieszenia biegu przedawnienia w kilku przypadkach. W myśl art. 121 k.c.:
Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom – przez czas trwania władzy rodzicielskiej;
2) co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę – przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;
3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu – przez czas trwania małżeństwa;
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju – przez czas trwania przeszkody;
5) co do roszczeń objętych umową o mediację – przez czas trwania mediacji;
6) co do roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – przez czas trwania postępowania pojednawczego.
Zawieszenie biegu przedawnienia to nie to samo co przerwanie go. Zawieszenie biegu terminu polega na tym, że przez jakiś okres termin ten nie rozpoczyna biegu lub rozpoczęty bieg zostaje wstrzymany na czas, który nie zostanie wliczony do terminu przedawnienia. Brzmi to dość zawile, więc mówiąc zwięźle i na temat – jeżeli roszczenie przedawnia się po roku, a bieg terminu przedawniania został zawieszony po 6 miesiącach, to niezależnie od tego, kiedy zostanie wznowiony, termin przedawnienia będzie wynosił jeszcze pół roku.
Z kolei przerwanie terminu przedawnienia oznacza, że bieg terminu przedawnienia zacznie się od nowo. Przerwanie biegu terminu przedawnienia może mieć miejsce decyzją sądu lub na skutek zawarcia ugody między dłużnikiem a wierzycielem.
Jak zgłosić zarzut przedawnienia?
Po pierwsze powoływanie się na instytucję przedawnienia powinno być ostatecznością. Samo poinformowanie wierzyciela o przedawnieniu jest nieskuteczne. O fakcie należy poinformować sąd, podnosząc zarzut przedawnienia. Ani sąd, ani wierzyciel nie monitorują biegu terminu przedawnienia, dlatego zdarza się, że wierzyciel żąda zaspokojenia przedawnionego roszczenia.
Masz długi, które Cię przerastają?
Kancelaria frankowa Toruń to miejsce o szerokiej specjalizacji. Pomagamy nie tylko frankowiczom, ale zajmujemy się również oddłużaniem i dochodzeniem roszczeń od instytucji finansowych. Ilość zobowiązań Cię przytłacza i czujesz, że tracisz grunt pod nogami? Skontaktuj się z nami. Pomożemy Ci odzyskać stabilizację finansową i wewnętrzny spokój. A może zmagasz się ze spłatą kredytu frankowego i pragniesz się od niego uwolnić? Zachęcamy do skorzystania z kalkulatora frankowego. Sprawdź, co możesz zyskać na unieważnieniu umowy.
Co to jest przedawnienie i jakie są jego główne cechy?
Najprościej mówiąc, przedawnienie roszczenia oznacza, że przestało być ono wymagalne i wierzyciel nie może żądać zaspokojenia. Przedawnienie nie oznacza, że dług zniknął.
Co przedawnia się po 3 latach?
Po trzech latach przedawniają się m.in. mandaty, alimenty, roszczenia z tytułu umowy o pracę, zadłużenia na karcie kredytowej i zadłużenie z tytułu czynszu.
Po jakim czasie przedawnia się sprawa cywilna?
Wszystko zależy od rodzaju roszczenia. Sprawy cywilne przedawniają się po roku, po trzech latach, po pięciu lub po sześciu latach.
Jakie są ogólne terminy przedawnienia roszczeń?
Ogólny termin przedawniania to sześć lat.
Kiedy 6 a kiedy 10 lat przedawnienia?
W ramach nowelizacji przepisów termin dziesięcioletni zastąpiono terminem sześcioletnim.
Jakie rodzaje roszczeń z umów cywilnoprawnych podlegają przedawnieniu?
Przedawnieniu ulegają m.in. umowa o dzieło, umowa ubezpieczenia, umowa kupna – sprzedaży i umowa o pracę.
Jakie konsekwencje prawne wiążą się z przedawnieniem roszczeń?
Przedawnienie roszczenia oznacza, że dłużnik może uchylić się od obowiązku spłaty zobowiązania.
Bibliografia:
- Krajewski M., Zmiany regulacji przedawnienia roszczeń, [w:] „Przegląd Prawa Handlowego”, 2018, [dostęp z dnia: 21.11.23], https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171536129
