W dzisiejszych czasach normą są transakcje bezgotówkowe. Codziennie dokonujemy płatności zarówno fizycznie jak i przez Internet. Aby taka transakcja była ważna musi dojść do autoryzacji płatności. Z tego artykułu dowiesz się czym jest autoryzacja płatności, kiedy jest mowa o braku autoryzacji oraz jakie są części składowe autoryzacji transakcji płatności.
Co to jest nieautoryzowana transakcja?
W przepisach nie znajdziemy definicji transakcji nieautoryzowanej. Odnajdziemy natomiast czym jest transakcja autoryzowana. Najprościej mówiąc jest to transakcja płatnicza na którą zgodę wyraziła osoba ją zlecająca.
Zatem, transakcja nieautoryzowana to taka, na którą nie wyrażono zgody. Sama czynność wyrażenia zgody jest oświadczeniem woli. Dlatego też może być wadliwa. Zgoda może być więc wadliwa np. złożona pod wpływem błędu.
Sądy wskazują, że o błędzie możemy mówić również w przypadku oszustwa internetowego np. w przypadku kradzieży danych. Błąd również może dotyczyć osoby odbiorcy.
Co to znaczy brak autoryzacji karty?
Transakcje płatnicze dotyczą również płatności kartą. Istotnym elementem wyrażenia zgody na transakcję płatniczą jest weryfikacja tożsamości. Samo wyrażenie zgody nie wystarczy aby mówić o autoryzowanej transakcji płatniczej. Zgoda musi pochodzić od osoby, której tożsamość została zweryfikowana.
Celem takiej regulacji jest wyeliminowanie przypadków, w których zgodę wyraża osoba do tego nieuprawniona. Forma weryfikacji tożsamości jest różna. Może przybrać formę wpisania indywidulanych danych do logowania, wpisania unikalnych kodów SMS, czy po prostu wpisanie kodu PIN.
Co to jest autoryzowana transakcja?
W kwestii wyjaśnienia tego pojęcia najłatwiej sięgnąć do Ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 30). Zgodnie z przepisami uważa się, że autoryzowana transakcja to taka, na którą płatnik wyraził zgodę w sposób przewidziany w umowie między płatnikiem a dostawcą. Zgoda powinna być udzielona przed autoryzacją transakcji. Jeżeli natomiast umówiono się inaczej to zgoda ta może być udzielona także po wykonaniu transakcji.
Płatnik, czyli osoba składająca zlecenie płatnicze może w każdej chwili wycofać zgodę na autoryzacje. Nie może to jednak nastąpić później niż stało się to już nieodwołalne np. w wyniku zrealizowania płatności.
Odpowiedzialność za nieautoryzowane transakcje
W sytuacji gdy padniemy ofiarą nieautoryzowanej transakcji należy pamiętać o jak najszybszym zgłoszeniu tego faktu do banku. Instytucja finansowa w takim przypadku powinna zabezpieczyć środki oraz zwrócić je płatnikowi. Zgodnie z przepisami ustawy o usługach płatniczych powinno to nastąpić nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia.
Co ważne to bank powinien wykazać, że transakcja była autoryzowana. Zatem płatnik jedynie musi wskazać, że w jego ocenie nie było autoryzacji, a wówczas to cały ciężar udowodnienia, iż było odwrotnie spoczywa na instytucji finansowej.
