Coraz częściej do kancelarii zgłaszają się klienci, który padli ofiarą nieautoryzowanych transakcji płatniczych. Bez wątpienia liczba takich transakcji rośnie, z uwagi na to, że spora część gospodarki, a więc i bankowości przeniosła się do sieci.
Bankowość internetowa to spore udogodnienie, mając przy sobie jedynie telefon jesteśmy w stanie zapłacić za zakupy, zamówić coś online czy wykonać przelew natychmiastowy, jednak w związku z rozwojem technologii w sieci pojawiło się również wiele niebezpieczeństw. Tak naprawdę banki udostępniając swoim klientom bankowość elektroniczną, stworzyły również pole dla przestępców do rozwoju działalności cyberprzestępczej.
Ustawodawca jednak już wcześniej dopuścił możliwość popełniania takich przestępstw, a sposób postępowania w takich wypadkach, przez posiadacza rachunku i bank, został ściśle określony w ustawie o usługach płatniczych. Wielokrotnie w naszych artykułach poruszaliśmy już tematykę, wyjaśniając czym są takie transakcje, dzisiaj opowiem jak zgłaszać wystąpienie takich transakcji.
Nieautoryzowane transakcje płatnicze – postępowanie, procedura zgłaszania oszustw bankowych
1. Złożenie reklamacji w Banku
Pierwszy krok w drodze do odzyskania środków to oczywiście zgłoszenie reklamacji w banku. Ten krok należy wykonać niezwłocznie po zaistnieniu zdarzenia. Dobrze jeżeli wraz ze zgłoszeniem reklamacyjnym przedłożysz potwierdzenie zgłoszenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji. W zgłoszeniu reklamacyjnym należy dokładnie wyszczególnić reklamowane transakcje oraz wykazać wszelkie okoliczności wskazujące na brak autoryzacji transakcji przez posiadacza rachunku.
Jeżeli nie wiesz jak skonstruować reklamację możesz skorzystać z formularzy, które udostępniają sowim klientom banki lub złożyć zawiadomienie telefonicznie za pomocą infolinii. Składając reklamacje pamiętaj również o wskazaniu w jaki sposób chcesz, aby została ona rozpoznania poprzez określenie swoich żądań.
Na tym etapie warto pamiętać, że zgodnie z ustawą instytucja finansowa ma co do zasady 30 dni na udzielenie tobie odpowiedzi. Ewentualnie w skomplikowanych przypadkach termin ten wynosi 60 dni, jednak instytucja finansowa musi cię poinformować, że termin rozpatrzenia twojej sprawy będzie dłuższy. Jeżeli natomiast bank nie dotrzyma tej procedury przyjmuje się, że uznał milcząco reklamację i została ona rozpatrzona zgodnie z wolą klienta i bank powinien zwrócić środki.
2. Pomoc fachowych instytucji z zakresu rynku finansowego
W Polsce funkcjonuje wiele instytucji powołanych do kontroli instytucji finansowych, wiele z nim wydaje opinie i poglądy w sprawach spornych pomiędzy bankami, a konsumentami ich usług oraz przeprowadza polubowne postępowania. Zatem jeżeli ścieżka reklamacyjna zwiedzie, warto zwrócić się o pomoc do właśnie tych organów. Instytucje u których należy szukać pomocy w sytuacji nieautoryzowanej transakcji płatniczej to Rzecznik Finansowy oraz działający w ramach tej instytucji powiatowi i miejscy rzecznicy konsumentów. W Polsce działa również organizacja konsumentów oraz różnego rodzaju stowarzyszenia konsumentów udzielające porad w podobnych sprawach.
Rzecznik Finansowy może w trybie interwencyjnym wydać pogląd w sprawie, może również wydać pogląd w stosunku do toczącego się już postępowania sądowego. Rzecznik Finansowy może też przeprowadzić polubowne postępowanie przedsądowe zmierzające do wypracowania ugodowego rozwiązania. Rzecznik Finansowy może również wytoczyć powództwo na rzecz konsumenta w takiej sprawie.
Podkreślenia wymaga jednak, że stanowiska tychże instytucji nie są wiążące – stanowią istotny i fachowy pogląd dla sprawy, jednak instytucje te nie mogą wymusić na instytucji finansowej – banku, określonego postępowania. Tak, więc jeżeli na tym etapie bank nie przystanie na polubowne rozwiązanie sprawy, opinie wydane przez wskazane organy mogą stanowić dowód w dalszych etapach postępowania w celu odzyskania skradzionych środków.
W tym zakresie należy również wspomnieć o Sądzie polubownym przy Komisji Nadzoru Finansowego oraz o Bankowym Arbitrażu Konsumenckim, jednak sukces tych metod rozwiązywania konfliktów zależy od tego czy obie strony sporu będą chciały dobrowolnie w nim uczestniczyć oraz dojść do porozumienia.
3. Pozew w sądzie powszechnym – wytoczenie sprawy o zapłatę skradzionych środków
Jeżeli wszystkie wyżej opisane rozwiązania zawiodły pozostaje już tylko skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. W tym celu koniczne będzie wytoczenie powództwa przed sądem powszechnym, a konkretnie powództwa o zapłatę środków będących przedmiotem nieautoryzowanej transakcji płatniczej. W tym celu warto jednak skorzystać z fachowego wsparcia specjalisty, który prowadzi tego typu sprawy, tak aby prawidłowo ustalić zakres kwotowy powództwa i precyzyjnie określić roszczenie.
Z mojego doświadczenia, jak i z analiz poczynionych przez UOKiK wynika, że instytucje finansowe nie respektują swojego obowiązku w zakresie zwrotu kwot nieautoryzowanych transakcji płatniczych, a nawet jeśli uznają reklamacje, to nie dokonują terminowych wypłat (co do zasady bank ma jeden dzień od zgłoszenia na dokonanie zwrotu środków). Dlatego też bardzo często polubowne metody pomimo chęci konsumentów zawodzą, a sprawy kończą się wytoczeniem procesu sądowego przeciwko bankowi.
