Eurowicze to grupa kredytobiorców, o której mówi się stosunkowo niewiele. Problem kredytów w EURO jest zbliżony do kredytów frankowych, o których słyszał chyba każdy świadomy konsument. Masowe unieważnianie kredytów CHF ujawniło nieuczciwość instytucji finansowych, pociągając za sobą szereg zmian w orzecznictwie i uczulające na kwestię niedozwolonych postanowień w umowach kredytowych. Eurowicze nie bez powodu często przyrównywani są do frankowiczów. O co chodzi z kredytami w EURO i jak obecnie kształtuje się sytuacja eurowiczów?
Czytaj również: Unieważnienie kredytu w EURO. Czy można to zrobić?
Kredyty w walutach obcych, czyli umowy do podważenia
Spośród wszystkich kredytów waloryzowanych do obcej waluty zdecydowanie najgorszą sławą cieszą się kredyty frankowe. Popularność kredytów w różnych walutach wzięła się z tego, że miały być one tańsze i bardziej opłacalne od kredytów złotówkowych. Miały, ale jak się okazało, ich spłata w większości przypadków pochłaniała kilkukrotnie większy budżet niż kredyty w złotówkach.
Kredyty w EURO przyszły do Polski później niż pokrewne im kredyty CHF. Natomiast w obu przypadkach stosowano takie same mechanizmy tworzenia wzorców umownych. Banki kształtowały kursy walutowe, czyli wyliczały wysokość zobowiązania w sposób dowolny i jednostronny, co z marszu kwalifikuje umowę jako nieważną. Mało tego, pracownicy banku zaniechali obowiązku informacyjnego, uniemożliwiając negocjacje warunków wadliwej.
Dobra informacja jest taka, że zniesiono umowny podział na kredyty w różnej walucie, a media coraz częściej traktują o kredytach waloryzowanych jako o ogóle. Dzięki temu eurowicze, ale również inni kredytobiorcy walutowi, stają się konsumentami świadomymi swoich praw. Widać to szczególnie na przykładzie zwiększonej ilości pozwów, nie tylko od frankowiczów.
Poza EURO i frankami szwajcarskimi, w Polsce udzielono również kredytów w dolarach amerykańskich (USD), a nawet w jenach (JPY). Każda z wymienionych umów kredytowych ma szansę zostać unieważniona, jeśli zawiera niedozwolone postanowienia. Kredyty waloryzowane do obcej waluty zasłynęły wadliwą konstrukcją wzorca umownego, dlatego większość z nich można podważyć.
Spłacalność kredytów w EURO
Kredytów w EURO łącznie udzielono na kwotę blisko 22 mld zł, co w przypadku kredytów frankowych, których portfel wyniósł 94 mld zł, przedstawia się dość skromnie. W przeciwieństwie do franka szwajcarskiego kurs EURO przez lata był stosunkowo stabilny. Brak medialnego rozgłosu i raty utrzymujące się na stałym poziomie skutkowały tym, że ilość pozwów o unieważnienie umowy była znikoma.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 3 października 2019 r. (sprawa C-260/18) to wyrok pozytywny tak dla frankowiczów, jak dla eurowiczów. Wówczas jednak niewiele osób spłacających kredyt w EURO odczuwało potrzebę unieważnienia umowy. Samo orzecznictwo w kwestii kredytów waloryzowanych również nie było jednoznaczne, a kredytobiorcy wiele ryzykowali, wnosząc pozew.
Na przestrzeni ostatnich 10 lat EURO umocnił się w stosunku do złotówki aż o 14%, a raty kredytu poszybowały w górę. Kilkukrotna podwyżka stóp procentowych przez Radę Prezesów EBC z pewnością dała eurowiczom wiele do myślenia. Szacuje się, że ich raty wzrosły o blisko 500 zł.
Kim są eurowicze?
Eurowicze to osoby spłacające kredyt w EURO. Konstrukcja umów kredytów w EURO była podobna do wzorców umownych kredytów frankowych.
Jak wygląda sytuacja spłacalności kredytów w walutach obcych, takich jak EURO czy dolar amerykański, w porównaniu do kredytów we frankach szwajcarskich?
Kredytów w EURO i dolarach udzielono znacznie mniej niż kredytów frankowych.
W związku z brakiem medialnego rozgłosu i niedoinformowania na temat wadliwości umowy spłacalność kredytów w EURO i dolarach była wyższa niż kredytów CHF.
Jak wpływa osłabienie złotego i zmiany kursów walutowych na sytuację finansową eurowiczów?
Im słabszy złoty, tym większy wzrost zadłużenia w obcej walucie. W związku ze wzrostem rat kredytu eurowicze coraz częściej decydują się na sądowe unieważnienie umowy.
Bibliografia:
- Kowalewska E., Spłata kredytów denominowanych lub indeksowanych w walucie innej niż waluta polska, [w:] „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 2017, [dostęp z dnia: 26.12.23], https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=641143